مباني نظري و پيشينه پژوهش نمايش خلاق و تئاتر درماني (فصل دوم)

مباني نظري و پيشينه پژوهش (فصل دوم پايان نامه ارشد) نمايش خلاق و تئاتر درماني در 35 صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همرا با منبع نويسي درون متني فارسي و انگليسي به شيوه APA  جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري در مورد متغير و همچنين پيشينه در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب براي فصل دو پايان نامه

منبع :                          دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:                      WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از مباني نظري متغير:

 ( چسبيدن برخي نوشته ها در متن پايين به خاطر رعايت نيم فاصله در متن اصلي است و فايل دانلودي شما مشكلي نخواهد داشت .)

مباني نظري پژوهش

هنر درماني يكي از راه هاي درمان معضلات و مشكلات روحي و رواني است يكي از شاخه هاي هنردرماني، بازي درماني است كه خود به شاخه هاي گوناگوني چون سايكودرام و درام درماني تقسيم مي شود، مسئله اصلي مقاله من تئاتر درماني يا درام درماني هست كه اين موضوع را از حيث علاقه زيادي كه به تئاتر دارم انتخاب كردم. تئاتر درماني در زمره گروه درماني هاست. گروه درماني را نخستين بار جوزف اچ پرات در ايالات متحده آمريكا از 1915 آغاز كرد. او نخستين شكل گروه درماني را با هدف درمان پزشكي در بيماران مبتلا به سل به كار گرفت، كار او شباهت زيادي به گروه هاي خودياري و گروه درماني هاي رفتاري شناختي امروزي داشت كه هدف آن ها كاهش استرس مشكل مشترك جسمي يا روان شناختي اعضاي گروه است. گروه درماني در موقعيت هاي مختلف باليني و غيرباليني به كار مي آيد. شيوه معمول آن تشكيل دست كم دو بار در هفته و با زمان بيني 45 تا 90 دقيقه و تعداد 8 تا 15 نفر است و براي اثربخشي اين نوع درمان حضور مستمر آن الزامي است. شكل هاي گروه درماني نيز متنوع هستند؛ گروه هاي تحليل ارتباط متقابل، رفتاري شناختي، گشتالتي، گروه هاي خودياري روان كاوي، تئاتر درماني و موسيقي از جمله اين گروه ها هستند. گروه درماني در موقعيت هاي مختلف همچون بخش هاي بستري روان پزشكي، درمانگاههاي سرپايي اعصاب و روان، مراكز روزانه و حتي مدارس و موسسات اجتماعي به كار مي آيد. به كار بستن نوع، فراواني تعداد جلسات و تعداد افراد شركت كننده در گروه درماني بستگي دارد به هدف آموزش و گرايش نظري گروه درمانگر و اهداف موسسه اي كه گروه درماني در آن ارائه مي شود. اما متاسفانه اين خدمات در ايران نسبتاً ناشناخته است اما در كشورهاي پيشرفته به خوبي و براي ارائه خدمات روانشناسي باليني به بيماران استفاده مي شوند (بلانر، 1383).

تئاتر درماني از جمله روش هاي روان درماني است كه داراي جذابيت هايي براي متخصصان روان درماني است. تئاتر درماني در رشد و توسعه درمانگري نقش قابل توجهي دارد همچنين در درمان گروهي خانواده درماني و حتي درمان انفرادي نيز يكي از انواع روان درماني هاي پيشرو، خلاق و مفيد است. تاكيد بر روي تئاتر درماني به منزله يكي از روش هاي موثر روان درماني است، در روان درماني انفرادي فقط از طريق گفت و گوي بين درمانجو و درمانگر براي بازگشايي مسئله يافتن عوامل مرتبط با مساله و درك هيجان ها و افكار زيرساز مسئله تلاش مي شود در حالي كه در روش هاي تئاتردرماني عمل و اجرا نيز به كمك درمانگر مي آيند. در تئاتردرماني مي توانيم انديشه، هيجان و رفتار را در هم تنيده به ارتباط و تناقض آن ها پي ببريم. و بطور خلاصه در اين نوع درمان انديشه، احساس و رفتار هر سه به سطح آگاهي مي آيند و در فرايند آن هنرآفريني در تلفيق سازش و انطباق بين اين سه عنصر است.

ابزارهاي درمان در درام درماني شامل موسيقي، پانتوميم، بداهه سازي، بازي هاي دسته جمعي نمايشنامه نويسي، گريم ماسك، عروسك و... مي باشد. بهترين امكان در درمان از طريق هنر درام درماني است كه امكانات نمايشي فراوان در اختيار دارد. در شرايط ايمن تئاتر درماني افراد به (في البداهه) بودن دعوت مي شود زيرا كه تنها در اين شرايط ايمن است كه خودجوشي و خلاقيت بروز پيدا مي كنند (محامدي، 1386).

2- 2- 1- هنر و درمان از طريق هنر

هنردرماني يعني بيان عاطفه در هنر كه در جهت رشد و خلاقيت دروني افراد و توانبخشي بيماران و معلولان ذهني و جسمي، قدم هاي مناسبي برداشته است. درمان در هنردرماني كه شامل نمايش، موسيقي، نقاشي و... مي شود شرايط مناسبي براي بروز و تشخيص مشكلات و درمان آنها فراهم مي آورد. دالي مي گويد: هنردرماني راهي براي بيان احساسات مغشوش و به خوبي درك شده، از طريق هدايت آنها به وضوح و نظم است. ارسطو تاثير بازي را در روان، تماشاگر مورد جستجو قرار مي دهد و عقيده بر آن دارد كه تماشاي نمايش باعث آرامش تماشاگر و كاسته شدن از بار غم و اندوه و عقده هاي رواني او مي شود و اين كه تئاتر پالاينده است روح را تسكين مي دهد.

به تعبيري مي توان گفت زندگي بدل تئاتر و تئاتر بدل زندگي زيرا همه ما نقش بازي مي كنيم هر كس نقش خود را بازي مي كند و اين نقش را خانواده و اجتماع به آنان مي دهد و گاه از درون خود انسان شكل مي گيرد، گاهي حتي مي توان هريك از نقش هاي آدمي را به مثابه يكي از خصوصيات وي دانست و اگر چنين باشد لزوم ارتباط بسيار حائز اهميت خواهد بود زيرا ارتباط بستري است كه در آن خصوصيات افراد تحقق مي پذيرد و عالي ترين شكل ارتباط نمايش(تئاتر) است (شفيعي، 1383).

2- 2- 2- تئاتردرماني چيست؟

در اوايل قرن 20 دكتر مورنو اساس نظريه سايكودرام يا تئاتردرماني را در وين بنيان گذاشت. او در سال 1921 سايكو درام را (علم كشف حقيقت) ناميد و موضوع آن را چنين تعريف كرد: تئاتر درماني نوعي كاوش علمي جهت دريافت حقيقت از طريق شيوه هاي نمايشي است.در تئاتر درماني به فرد كمك مي شود تا با تجسم و بازي كردن يك مسئله به جاي فقط صحبت كردن در مورد آن (روان درماني مرسوم) مسئله را بازنگري كرده، براي آن راه حل مناسب را پيدا كند. تئاتر درماني تحليل شناختي را ابعاد تجربي و كنشي پيوند مي دهد در عمل-پياده كردن تعامل بين فردي در يك مسئله درگير كردن جسم و ذهن به اين كه رويدادي در حال وقوع در زمان اكنون است. نظرات و احساس هايي را به سطح آگاهي فرد منتقل مي كند كه فقط در حالت گفت و گو در مورد آن مسئله انكان پذير نيست. وجوه غيركلامي نه فقط در كم و كيف رابطه اثر دارند بلكه سرنخ هايي از انگيزش هاي نهفته دروني هستند مثلاً بروز رفتارهايي با شدت عصبانيت بيشتر يا حالت هاي ترس آشكارتر سبب آگاهي به هيجان هايي مي شود كه ممكن است در فرد نهفته و فروخورده شده باشند. رويكردهاي عملي به خصوص در درمان نه فقط براي بيماراني كه داراي ظرفيت محدود شده فعاليت ذهني و توصيف كلامي هستند (مانند كودكان و افراد مبتلا به جنون، بزهكاران و غيره...) مفيد است، بلكه براي كساني كه تجارب ناگوار خويشتن را با مكانيسم منطقي سازي كتمان مي كنند نيز سازنده و موثر است يكي از امتيازهاي تئاتردرماني تبديل تمايل برون ريزي فرد به مجراي سازنده ي درون پردازي است (مسعودي، 1385).

خانم منيژه محامدي در كتاب درام درماني خود به اين شكل درام درماني را تعريف كرده اند كه: درام درماني عبارت است از مجموعه رفتارهايي كه بودن و زندگي ما را در قالب اجرا بازسازي مي كند. در واقع فرصتي فراهم مي آورد تا فرد به يگانگي فرديت و تعدد نقش هاي خويش آگاه گردد. در درام درماني با قراردادن درمانجو در شرايط مشابه با آن چه كه براي او رخ داده و مسير شكوفايي اش را مسدود كرده است، موقعيتي فراهم مي شود كه آن شخص بتواند با كم كردن فاصله ي كنش عاطفي و شناختي به بررسي و گره گشايي مشكل خود بپردازد و واكنشهاي تخريبي را به خودشكوفايي بدل سازد. يكي از مهمترين ابزارهاي اين تغييرها جابه جايي نقش است (محامدي، 1386).