بررسي زيرساخت فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي

پايان نامه بررسي زيرساخت فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي 

  از نظر ديدگاه مديران كتابخانه ها ، عمده ترين موانع استفاده از فناوري اطلاعات ، نبود كاركنان آموزش ديده و عدم آموزش كافي مي باشد . تقريبا 40% درصد از مديران كتابخانه ها ، دوره هاي آموزشي ضمن خدمت آموزش استفاده از فناوري اطلاعات را گذرانده اند.

چكيده  1

1- معرفي پژوهش

1-1-  مقدمه   3

1-2- بيان مساله 4    

1-3-  اهميت پژوهش 5

1-4-  اهداف پژوهش  5

1-5- سئوالات پژوهش 6

1-6- تعاريف عملياتي  6

1-7- متغيرهاي اساسي پژوهش  8

2- مباني نظري پژوهش

2-1- مقدمه  10

2-2- تاريخچه كاربرد فناوري اطلاعات  11

2-2-1- از ابتدا تا قرن 18 12

2-2-2-نخستين كتابشناسيها 13

2-2-3-قرن هجدهم  13

2-2-4- قرن نوزدهم  13

2-2-5- دكومانتاسيون بعد از 1958 14

2-2-6- عصر حاضر 15

2-2-7-  نقش ارتباطات  16

2-3-  اهميت فناوري اطلاعات  16

2-4- فناوري اطلاعات در كشورهاي در حال توسعه  17

2-4-1- زيرساخت فناوري اطلاعات در كشورهاي در حال توسعه 20 

2-5- فناوري اطلاعات و كتابخانه ها 23

2-5-1- تاثير فناوري اطلاعات بر كتابخانه ها و خدماتشان  25

2-5-2-فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي دانشگاهي  27

2-5-2-1-فناوري  اطلاعات در كتابخانه هاي دانشگاهي جهان  27

2-5-2-2- فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي دانشگاهي ايران  28

2-5-3- زيرساخت هاي فناوري اطلاعات در كتابخانه ها 30

2-5-3-1- زيرساخت فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي دانشگاهي ايران  31

2-6- مروري برمطالعات انجام شده  33

2-6-1- پژوهشهاي انجام شده در ايران  33

2-6-2- پژوهشهاي انجام شده درخارج  34

3- روش پژوهش و گردآوري اطلاعات

3-1- جامعه آماري پژوهش 37

3-2- روش پژوهش  37

3-3- روش و ابزار گردآوري اطلاعات 37

3-4- تجزيه و تحليل داده ها 37

4- يافته هاي پژوهش

4-1- مقدمه  39

4-2- نيروي انساني 42

4-3- امكانات و تجهيزات  52

4-4- بودجه و امكانات   74

4-5- شرايط سازماني  79

4-6- ديدگاه مديران  85

5 - بحث و نتيجه گيري

5-1- مقدمه  98

5-2- خلاصه يافته ها 98

5-3- نتيجه گيري  107

5-4- پيشنهادات 109

5-5-پيشنهاد براي پژوهش هاي آتي 110

پيوست ها

پيوست يك (پرسشنامه مديران 113

پيوست دو(پرسشنامه كتابداران 120

پيوست سه: (آدرس پستي، تلفن و وب سايت واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  122

منابع و ماخذ

منابع فارسي 124

منابع لاتين 127

چكيده انگليسي  128

فهرست جدولها

جدول  صفحه

جدول4-1- اطلاعات كلي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي  40

جدول 4-2- توزيع فراواني درجه واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج 41

جدول 4-3- توزيع فراواني مديران كتايخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج بر حسب مدرك تحصيلي-سال1387 42

جدول 4-4- توزيع فراواني سابقه كار مديران كتابخانه ها ي مركزي واحدهاي دانشگاهي

منطقه پنج 42

جدول 4-5- توزيع فراواني تحصيلات نيروي انساني شاغل در كل كتابخانه هاي مركزي واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج- سال1387  43

جدول 4-6- توزيع فراواني تحصيلات نيروي انساني شاغل درهريك از كتابخانه هاي مركزي واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج- سال 1387 45

جدول 4-7- توزيع فراواني كاركنان شاغل در هريك از بخشهاي كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج –سال1387 46

جدول 4-8- توزيع فراواني دورهاي آموزشي برگزار شده حين خدمت در زمينه فناوري اطلاعات در هريك از كتابخانه هاي دانشگاهي منطقه پنج  48

جدول 4-9- توزيع فراواني ميزان آشنايي كتابداران كتابخانه هاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي  به زبان انگليسي 49

جدول 4-10- توزيع فراواني ميزان آشنايي كتابداران كتابخانه هاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي  با نرم افزارهاي كتابخانه اي   49

جدول 4-11- توزيع فراواني  ميزان آشنايي كتابداران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي  با ويندوز، ويندوز، آفيس ، بانكهاي اطلاعاتي و 50

جدول 4-12- توزيع فراواني ميزان آشنايي كتابداران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي  با اينترنت  51

جدول 4-13- توزيع فراواني برحسب امكانات سخت افزاري موجود در هريك از كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج-1387   52

جدول 4-14- توزيع فراواني امكانات نرم افزاري  موجود دركتابخانه هاي مركزي واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي - سال1387 55

جدول 4-15- توزيع فراواني منابع الكترونيكي موجود درهريك از كتابخانه هاي مركزي دانشگاهي منطقه 5دانشگاه آزاد اسلامي-1387 58

جدول 4-16- توزيع فراواني كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج برحسب  اتصال به اينترنت  61

جدول4-17- توزيع فراواني كتابخانه هاي مركزي داراي وب سايت در واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  61

جدول 4-18- توزيع فراواني مكانيزه شدن بخشهاي مختلف كتابخانه هاي مركزي دانشگاهي منطقه پنج 62

جدول 4-19- توزيع فراواني استفاده از نرم افزارهاي كتابخانه اي در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  65

جدول 4-20- توزيع فراواني استفاده از بخشهاي مختلف نرم افزار هاي كتابخانه اي در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  66

جدول 4-21- توزيع فراواني ابزار بازيابي اطلاعات در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج 68

جدول 4-22- توزيع فراواني بازيابي رايانه اي اطلاعات كتابشناختي منابع  در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  69

جدول 4-23- توزيع فراواني ميزان ارائه خدمات نمايه سازي و چكيده نويسي در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج 70

جدول4-24- توزيع فراواني خدمات برق رساني متناسب (عدم قطع برق ) درهريك از  كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج    71

جدول 4-25- توزيع فراواني ميزان استفاده از خدمات كامپيوتري نظير شبكه ، اينترنت و نرم افزار در هريك از  كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج   72

جدول 4-26- توزيع فراواني ميزان استفاده ازپست الكترونيك (E-mail) درفعاليت ها و خدمات هريك ازكتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج 73

جدول4-27- توزيع فراواني تامين منابع مالي مورد نياز براي خريد تجهيزات كامپيوتري و ساير خدمات كامپيوتري 74

جدول4-28- توزيع فراواني ميزان بودجه مصرفي براي استخدام و به كارگيري متخصصان IT در هريك از كتابخانه هاي مركزي  دانشگاهي منطقه پنچ 75

جدول 4-29- توزيع فراواني ميزان حمايت مالي دانشگاه براي تهيه نرم افزار و سخت افزار كتابخانه در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج در زمينه فناوري اطلاعات 76

جدول 4-30- توزيع فراواني داشتن تنخواه در كتابخانه هاي دانشگاهي منطقه پنج  77

جدول 4-31- توزيع فراواني افزايش  بودجه ساليانه كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج   78

جدول 4-32- توزيع فراواني وجود بخش هاي مختلف كتابخانه در ساختار كتابخانه هاي مركزي  واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  79

جدول 4-33- توزيع فراواني ارتباط كتابخانه هاي واحدهاي دانشگاهي درزمينه فناوري اطلاعات با ساير مراكز دانشگاهي 80

جدول 4-34- توزيع فراواني كنترل و نظارت واحدهاي دانشگاهي برعملكرد فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج    81

جدول 4-35- توزيع فراواني حمايت واحدهاي دانشگاهي از تغييرات لازم در زمينه فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي مركزي واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج   81

جدول 4-36- توزيع فراواني كتابخانه ها برحسب دارا بودن ساختار سازماني متناسب و هماهنگ با اهداف و وظايف خود در واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج  82

جدول 4-37- توزيع فراواني برحسب دارا بودن چارت  سازماني در كتابخانه هاي  واحدهاي  دانشگاهي منطقه پنج    82

جدول 4-38- توزيع فراواني  وجود كميته مشورتي يا شوراي هماهنگي در  كتابخانه هاي مركزي هريك از واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  83

جدول 4-39- توزيع فراواني برحسب ميزان نظارت واحد دانشگاهي بر انجام امور مربوط به تامين نيروي انساني و استخدام كاركنان در هريك از كتابخانه هاي مركزي  84

جدول 4-40- توزيع فراواني ديدگاه مثبت و پذيراي  مديران كتابخانه هاي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج نسبت به كاربرد فناوري اطلاعات در كتابخانه ها   85

جدول 4-41- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  در رابطه با تاثير عدم آشنايي كاركنان كتابخانه به زبان انگليسي در عدم دسترسي به تازه ترين اطلاعات منتشر شده در جهان   

جدول4-42- توزيع فراواني  تاثير نگرش مثبت  مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه 5 نسبت به فناوري اطلاعات بر خودكارسازي كتابخانه 87

جدول 4-43- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي  واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج نسبت به نظام آموزشي موجود در دانشگاه  88

جدول 4-44- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج درمورد مثبت بودن  نگرش كاربران كتابخانه در رابطه با بكارگيري فناوري اطلاعات دركتابخانه  89 

جدول 4-45- توزيع فراواني  ديدگاه مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج درباره  تاثير وجود انجمني تخصصي كتابداري بربهره گيري از فناوري اطلاعات دركتابخانه 90

جدول4 -46- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي  واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج  درباره تاثير ترس از ورود  فناوري هاي  اطلاعات نوين به كتابخانه  بربهره گيري از فناوري اطلاعات دركتابخانه ها   91

جدول 4-47- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج نسبت به ميزان اعتمادشان به سيستمهاي كامپيوتري  92

جدول 4-48- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج نسبت به كاربرد فناوري اطلاعات در كتابخانه ها و برآورده كردن انتظارات آنها 93

جدول 4-49- توزيع فراواني ديدگاه  مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج در رابطه با ضرورت كسب مهارتهاي جديد در زمينه فناوري اطلاعات براي كتابداران   94

جدول 4-50- توزيع فراواني ديدگاه مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج در رابطه با ميزان مهيا بودن عوامل فرهنگي و مديريتي فناوري اطلاعات در كتابخانه ها 95

جدول 4-51- توزيع فراواني ديدگاه مديران كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج در مورد موانع بهره گيري از فناوري اطلاعات در كتابخانه هاي دانشگاهي  96

فهرست نمودارها

نمودار4-1- توزيع درصد تحصيلات نيروي انساني شاغل در كل كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي– سال1387 44

نمودار4-2- توزيع فراواني امكانات سخت افزاري موجود در كل كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي- سال 1387  54

نمودار4-3- توزيع درصد امكانات نرم افزاري موجود در كل كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي- سال 1387 57

نمودار4-4- توزيع درصد منابع الكترونيكي موجود دركل كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي- سال 1387  60

نمودار4-5- توزيع درصد مكانيزه شدن بخشهاي مختلف كتابخانه هاي مركزي واحدهاي دانشگاهي منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامي-1387