مقاله رابطه رضايت شغلي و فرسودگي شغلي در بين كاركنان بررسي موردي شركت آب ميوه بهارك

مقاله بررسي رابطه بين رضايت شغلي و فرسودگي شغلي در بين كاركنان بررسي موردي شركت آب ميوه بهارك

مقدمه

رضايت شغلي عبارت است از گرايش كلي فرد به شغلش، كسي كه رضايت شغلي او در سطح بالا است گرايش مثبتي به آن شغل دارد اما كسي كه از شغلش ناراضي است به كار خويش گرايش منفي دارد(عباس زاده، 1381).

به عبارت ديگر خشنودي شغل مجموعه اي از احساسهاي سازگار و ناسازگار است كه كاركنان با آن احساسها به كار خود مي نگرند. خشنودي شغلي يك احساس خوشي يا درد است(شيمون ال دولا، 1375).

همه افراد در زندگي روزمره خود به مسائلي برخورد مي كنند كه برايشان مطلوب يا نامطلوب است و از برخورد يا انجام آن احساس رضايت و خرسندي مي كنند و يا اينكه ناراضي و ناخرسند مي شوند. محيط كار و فعاليت آدمي نيز احساسهاي متفاوتي را در آدمي به وجود مي آورد كه مهمترين شان احساس رضايت و يا عدم رضايت است كه در شغلي ظاهر مي شود.

شواهد نشان مي دهد كه عوامل مهمتري كه به رضايت شغلي منجر مي شوند عبارت اند از كارهاي چالشي ذهني، پاداشهاي برابر، شرايط كاري حمايت بخش و همكاران حمايت كننده(رابينز ، 1376).

يكي از مطمئن ترين نشانه هاي اوضاع نابسامان يك سازمان خشنودي شغلي پايين آن است در شومترين مشكل هاي خود، خشنودي شغلي اندك سرچشمه گروههاي غير رسمي، غيبت ها، پايين آمدن آهنگ كار و جايگزيني كاركنان است. ناخشنودي شغلي مي تواند بخشي از شكايتها، كاركرد ناچيز، دزدي كاركنان در سازمان،دشواري هاي انضباطي و ديگر مشكلات باشد.هزينه هاي ناخشنودي شغلي به گونه اي قابل تعجب و حيرت انگيز است(عبدالملكي، 1382).

يكي از ابعادي كه به نوعي تاثير پذير از رضايت شغلي است فرسودگي شغلي خواهد بود . فريدنبرگ (1974)^[1] براي اولين بار اصطلاح فرسودگي شغلي را به كار برد و آن را به صورت حالتي از تخليه عاطفي و فيزيكي ناشي از كار تعريف كرد. بارون و گيرن برگ^[2] (1990) بر اين باورند كه فرسودگي شغلي يك سندرم فرسودگي عاطفي، فيزيكي و ذهني است كه توام با احساس پايين بودن عزت نفس، احساس پايين بودن خود- ارزش مندي بوده و ناشي از حضور استرس هاي شديد و طولاني مدت است.

رايج ترين تعاريف ارائه شده از فرسودگي شغلي به مسلش و جكسون^[3] تعلق دارد. آنها فرسودگي شغلي را سندرمي مي دانند كه به صورت خستگي عاطفي،^[4] مسخ شخصيت^[5] و كاهش كارايي فردي^[6] متجلي شده و در نتيجه استرس شغلي مزمن به وجود مي آيد (مسلش، جكسون، 1986؛ نقل از احقر، 1385).

با اين تعريف مسلش مفهومي سه بعدي از فرسودگي ارائه مي دهد: مولفه خستگي عاطفي كه به از دست دادن انرژي عاطفي شخص مربوط است. مولفه دگرسان بيني خود كه در حرفه هاي خدمات انساني اغلب بر اساس برچسبهاي مورد استفاده آشكار مي شود. مولفه كاهش كارايي فردي به منزله كاهش احساس موفقيت فردي است، در اين حالت موفقيت ادراك شده جانشين موفقيت فردي مي شود (محمدي، 1385).

[1] - Freudenberger

[2] - Bron & Gimberrg

[3] - Maslach & Jackson

[4] - Emotional exhaustion

[5] - Depersonalization

[6] - Reduced of personal accomplishmen